Każdy wiersz to bogactwo różnego typ środków stylistycznych, które budują niepowtarzalny klimat danego utworu. Wie o tym każdy, kto w jakimkolwiek stopniu interesuje się poezją. Oto kilka podstawowych rodzajów środków stylistycznych stosowanych w wierszach.
Środki stylistyczne to środki wykorzystywane w sztuce w celu wywołania u odbiorców oczekiwanych emocji i stanowiące zasadniczą jednostkę stylu danego utworu. Mają one za zadanie nadać utworowi odpowiedniego charakteru i poruszyć wyobraźnie odbiorcy poprzez zmuszenie go do przeanalizowania przesłania danego utworu. Wśród środków stylistycznych wyróżnia się m.in. epitety, porównania, aforyzmy, alegorie, anafory, aluzje literackie czy aliteracje.
Środki stylistyczne – charakterystyka
Epitet, czyli wyraz określający rzeczownik, najczęściej występuje w wierszu w formie przymiotnika. Cel tego zabiegu może być bardzo różny, jednak ma on po prostu w pewien sposób ożywić dany przedmiot. Porównanie to z kolei zestawienie ze sobą cech dwóch zjawisk poprzez zastosowanie zaimków: jak, jakby, niby itp. Stosuje się je, aby porównać ze sobą jakieś pojęcia i podkreślić ich cechy. Specyficznym typem porównania jest porównanie homeryckie, czyli środek stylistyczny, w którym opis ludzkich czynów zostaje zestawiony z zachowaniem zwierząt lub ze zjawiskami przyrody.
Kolejny rodzajem środka stylistycznego jest aforyzm, czyli tzw. złota myśl. Najczęściej zwięzła i jednozdaniowa wypowiedź, która zawiera w sobie jakąś błyskotliwą prawdę moralną lub filozoficzną. Z kolei alegoria to treść, która poza dosłownym sensem, ma dodatkowy, ukryty przekaz. Jest to środek bardzo często wykorzystywany w bajkach. Popularnym środkiem stylistycznym jest również anafora, czyli celowe powtórzenia konkretnego słowa lub też zwrotu na początku kolejnych wersów.
Aluzja literacka to natomiast zasadne odwołanie się do innego tekstu lub pewnego motywu poprzez użycie elementów łatwo rozpoznawalnych dla odbiorców. Aliteracja jest z kolei ekspresywnym środkiem polegający na powtórzeniu jednej lub kilku głosek na początku lub w akcentowanych pozycjach kolejnych wyrazów w danym wersie. Jest to jednak stosunkowo mało popularny środek stylistyczny.